برای تعیین کیفیت یک لامپ LED، استفاده از آزمون های تدوین شده توسط استاندارد ملی ایران ضروری است. این استاندار دها به منظور اطمینان از عملکرد بهینه و طول عمر مناسب لامپ های LED طراحی شده اند و با انجام این آزمون ها می توان اطمینان حاصل کرد که لامپ ها از نظر عملکرد و ایمنی مناسب و استاندارد هستند. استاندارد ملی ایران، در شماره های ۱-۱۴۸۷۸ و ۲-۱۴۸۷۸، تمامی جزئیات آزمون ها و نحوه امتیاز دهی را بیان می کند.
طبق این استاندارد، برای ارزیابی لامپ های LED باید مجموعه ای از آزمون های مختلف شامل آزمون های الکتریکی، فتومتری، ایمنی، دوام، ضریب حفظ شار نوری در ۱۰۰۰ ساعت، آزمون گروه حفظ شار نوری و آزمون های مربوط به گشتاور قابل تحمل، گشتاور پیچشی و خمشی انجام شود. این آزمون‌ها به طور دقیق و در شرایط کنترل شده صورت می‌گیرند تا از عملکرد صحیح لامپ‌ها در محیط های مختلف اطمینان حاصل شود.
مراحل آزمون و امتیازدهی
در استاندارد ملی ایران برای ۲۱ آزمون مختلف، مجموعاً ۳۰۰۰ امتیاز در نظر گرفته شده است. جزئیات دقیق هر آزمون و نحوه امتیازدهی به‌طور شفاف در این استاندارد ذکر شده و می‌توان با مراجعه به آن، اطلاعات کامل‌تری درباره نحوه سنجش کیفیت هر لامپ به دست آورد.
هر لامپی که آزمون ها را با موفقیت پشت سر بگذارد و امتیاز کافی را کسب کند، به عنوان یک لامپ با کیفیت شناخته می شود. در این سیستم امتیازدهی، موارد خاصی وجود دارند که در صورت وقوع آن ها، لامپ به عنوان لامپ با کیفیت پایین شناخته می شود.
موارد مردود برای لامپ های LED
در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، لامپ به عنوان لامپ با کیفیت پایین و مردود شناخته می شود و نباید در بازار عرضه گردد:
-
کاهش شار نوری اندازه گیری شده لامپ به مقدار کمتر از ۹۰ درصد شار نوری نامی
-
ضریب حفظ شار نوری کمتر از ۹۰ درصد در ۱۰۰۰ ساعت کارکرد
-
گروه بازده انرژی کمتر از A
-
عدم رعایت درجه حفاظت تعیین شده
-
عدم رعایت گشتاور قابل تحمل تعیین شده برای کلاهک لامپ
-
کسب امتیاز کیفی کمتر از ۶۰ درصد کل امتیاز
-
عدم رعایت نشانه‌گذاری
-
مردود شدن در آزمون تعویض پذیری کلاهک لامپ
-
عدم مطابقت با استاندارد ایمنی
رتبه بندی کیفی لامپ ها
در صورتی که لامپ ها تمامی آزمون ها را با موفقیت گذرانده و هیچ کدام از موارد مردودی در آن ها مشاهده نشود، رتبه کیفی آن ها بر اساس امتیاز کل کسب شده تعیین می شود. طبق استاندارد، رتبه بندی کیفی لامپ ها به شرح زیر است:
-
رتبه کیفی A: برای لامپ هایی که امتیاز کل آن ها بین ۸۰٪ و ۱۰۰٪ است.
-
رتبه کیفی B: برای لامپ هایی که امتیاز کل آن ها بین ۶۰٪ و ۸۰٪ است.
اهمیت این استاندارد
این استاندارد نه تنها برای تولید کنندگان لامپ های LED حیاتی است، بلکه به مصرف کنندگان نیز کمک می کند تا محصولاتی با کیفیت و ایمن انتخاب کنند. داشتن اطلاعات دقیق و علمی در مورد عملکرد لامپ ها و کیفیت آن ها می تواند در نهایت منجر به بهبود کیفیت زندگی، کاهش هزینه ها و مصرف انرژی، و حتی ارتقای ایمنی محیط های کاری و عمومی شود.
در نهایت، این فرآیند آزمون و ارزیابی به تولیدکنندگان کمک می کند تا لامپ هایی با کیفیت و کارایی بالا تولید کنند که هم در مصرف انرژی بهینه باشند و هم طول عمر طولانی‌تری داشته باشند، و مصرف‌کنندگان از خرید محصولات با کیفیت اطمینان حاصل کنند.
